ช่วงที่มีการแพร่ระบาดของโควิด-19 อย่างรุนแรง หลายประเทศมีนโยบายให้แหล่งเรียนรู้สาธารณะ เช่น ห้องสมุดและพิพิธภัณฑ์ ปิดให้บริการชั่วคราว เพื่อลดความเสี่ยงในการแพร่กระจายของเชื้อโรค แม้ว่าผู้อ่านจะมีทางเลือกในการรับข่าวสารความรู้ต่างๆ ผ่านช่องทางออนไลน์ แต่ปฏิเสธไม่ได้ว่า ผู้คนจำนวนหนึ่งยังคิดถึงกลิ่นหนังสือ อยากออกจากบ้านไปพบเจอผู้คน และสัมผัสความรู้สึกที่ตนเองเป็นส่วนหนึ่งของสังคม           ในเมืองวิกตอเรีย รัฐบริติชโคลัมเบีย ประเทศแคนาดา ผู้ที่สัญจรไปมาจะสามารถสังเกตเห็น ‘ตู้หนังสือ’...

          ในยุคโลกาภิวัตน์ หลายเมืองในยุโรปได้รับการพัฒนาให้เป็นเมืองทันสมัย เพื่อให้สอดรับกับความเป็นอยู่ของผู้คนและความเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจและสังคมในอนาคต แต่ขณะเดียวกันเมืองเก่าหลายแห่งกลับถูกละเลยจนค่อยๆ ทรุดโทรมไปตามกาลเวลา           เป็นไปได้หรือไม่ที่คุณค่าทางสังคม ประวัติศาสตร์ และวัฒนธรรมของเมืองเหล่านี้ที่สั่งสมมายาวนานนับร้อยหรืออาจจะถึงพันปี จะสามารถฟื้นคืนจนกลายเป็นลมหายใจที่หล่อเลี้ยงผู้คนยุคใหม่ ให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีควบคู่ไปกับการพัฒนาอย่างยั่งยืน           ความท้าทายที่หลายเมืองในหลายประเทศทั่วยุโรปเผชิญร่วมกัน เป็นที่มาของโครงการวิจัยและพัฒนาระดับภูมิภาค ‘ROCK Project’ (Regeneration and Optimisation...

          ทศวรรษที่กำลังมาถึง อาชีพทั่วโลกจะถูกแทรกแซง (disrupt) โดยเทคโนโลยีและระบบอัตโนมัติ ซึ่งนอกจากจะถูกนำมาใช้ในงานประเภทซ้ำซาก ยังสามารถทำงานสนับสนุนหรือแทนที่มนุษย์ในงานด้านปฏิบัติการและการบริการลูกค้า บางอาชีพจะเปลี่ยนแปลงแบบหน้ามือเป็นหลังมือ ส่วนบางอาชีพจะหายไปอย่างถาวรแล้วถูกแทนที่ด้วยอาชีพที่ยังไม่เคยมีในปัจจุบัน           ความพลิกผันที่เกิดขึ้นกับโลกของการทำงาน กำลังกลายเป็นปัญหาเร่งด่วนอันดับต้นๆ ของแคนาดา เพราะหากไม่สามารถส่งเสริมให้ประชากรมีทักษะที่สอดคล้องกับการทำงานในอนาคต เศรษฐกิจจะไม่สามารถเจริญรุดหน้าและแข่งขันในเวทีนานาชาติได้           คำตอบของความท้าทายนี้ ขึ้นอยู่กับการเตรียมความพร้อมให้เยาวชนคนรุ่นใหม่ที่กำลังก้าวเข้าสู่โลกการทำงานในไม่ช้า คำเตือนจาก Royal...

          “บัตรห้องสมุดคือสมบัติชิ้นแรกที่ฉันได้เป็นเจ้าของ” นาสิมา ราซมียะ (Nasima Razmya) รองนายกเทศมนตรีเมืองเฮลซิงกิ กล่าวในการให้สัมภาษณ์ครั้งหนึ่งระหว่างติดตามความคืบหน้าการก่อสร้างห้องสมุดแห่งใหม่ของเมือง - ห้องสมุดโอดิ (The Helsinki Central Library Oodi)           เธอเป็นบุตรสาวของผู้ลี้ภัยชาวอัฟกันซึ่งอพยพมาอยู่ฟินแลนด์ตั้งแต่ปี ค.ศ. 1992 เวลานั้นเธอยังไม่สามารถใช้ภาษาในการสื่อสารและมีฐานะอัตคัดขัดสน...

          บรรณารักษ์มักตั้งคำถามว่าห้องสมุดจะมีบทบาทอย่างไรเพื่อให้ผู้ใช้บริการสามารถเข้าถึงอินเทอร์เน็ต ทั้งๆ ที่ถ้าทุกคนสามารถเข้าถึงสารสนเทศได้อย่างไม่มีขีดจำกัดผ่านทางคอมพิวเตอร์และสมาร์ทโฟน พวกเขาอาจไม่ต้องการห้องสมุดอีกก็เป็นได้ แท้จริงแล้ว การเข้าถึงอินเทอร์เน็ตจะไม่มีความหมายใดเลย ถ้าคนเราปราศจากทักษะการรู้สารสนเทศและสื่อ (Information and media literacy) หรือไม่สามารถแยกแยะระหว่างข้อเท็จจริงและสิ่งหลอกลวง เพราะสารสนเทศที่ผิดพลาดย่อมไม่มีวันตอบโจทย์ได้ตรงกับความต้องการของผู้ใช้บริการ ในจุดนี้ ห้องสมุดสามารถเข้ามามีบทบาทอย่างเต็มที่ เพื่อช่วยให้ผู้ใช้บริการเรียนรู้การใช้งานสารสนเทศอย่างมีวิจารณญาณและเป็นนักอ่านที่มีคุณภาพ ข่าวปลอมคืออะไร           ข่าวปลอม...

          อนาคตเป็นสิ่งที่ไม่มีอยู่จริงเพราะไม่มีใครรู้ว่าอนาคตจะเป็นอย่างไร เช่นเดียวกับที่ไม่มีใครรู้ว่าห้องสมุดในอนาคตจะเป็นอย่างไรกันแน่ จะต้องเผชิญกับอะไร และจะรับมือกับสิ่งที่เกิดขึ้นอย่างไร สิ่งที่ทำได้และควรจะทำก็คือการแสวงหาคำตอบว่า ‘ห้องสมุดที่ดี’ เป็นอย่างไร แล้ววางกลยุทธ์ในการไปสู่เป้าหมายนั้น           มีนักคิดและบรรณารักษ์จำนวนหนึ่งได้เสนอวิสัยทัศน์ใหม่เกี่ยวกับห้องสมุดในอนาคตว่า ห้องสมุดจะไม่ใช่แค่เป็นเรื่องของ ‘พื้นที่การอ่าน’ หรือ ‘การยืมคืนหนังสือ’ อีกต่อไป แต่ควรจะมีลักษณะเป็นชุมชนเพื่อการสร้างสรรค์และแบ่งปันความรู้ เป็นสถานที่เหมาะสำหรับการพบปะสนทนา รวมทั้งเป็นกลไกสำคัญในการพัฒนาสังคม ด้วยการอำนวยความสะดวกเพื่อให้เกิดการสร้างความรู้...

          อดัม สมิธ นักปรัชญาศีลธรรมและนักเศรษฐศาสตร์การเมืองได้กล่าวไว้ว่า ในบรรดาคุณสมบัติทั้งปวงของมนุษย์ ‘ความเห็นอกเห็นใจผู้อื่น’ หรือ ‘empathy’ เป็นสิ่งสำคัญที่สุด เพราะเป็นรากฐานที่ทำให้มนุษย์มีศีลธรรม และเป็นสิ่งที่ยึดโยงผู้คนในสังคมเข้าไว้ด้วยกัน           สำหรับศตวรรษที่ 21 ความเห็นอกเห็นใจเป็นหนึ่งในทักษะกลุ่ม Soft Skill ซึ่ง คริสตัล ลิม-แลงจ์...

          ปัจจุบันทั่วโลกต่างตระหนักถึงวิกฤติการเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศ เรื่องนี้อาจดูเหมือนเป็นเรื่องห่างไกลจากวงการห้องสมุด แต่อันที่จริงแล้วห้องสมุดในฐานะขุมทรัพย์ทางสารสนเทศสามารถเป็นสื่อกลางอันทรงพลังในการสร้างความเปลี่ยนแปลงกับโลกในอนาคตได้โดยตรง ด้วยการให้ความรู้ ปลูกฝังเจตคติในการอนุรักษ์ธรรมชาติ กระตุ้นให้เกิดกระบวนการคิดเชิงวิพากษ์ ผสานกับการส่งเสริมทักษะการรู้สารสนเทศ (information literacy)           ห้องสมุดกับการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมเริ่มขึ้นอย่างชัดเจนเมื่อต้นทศวรรษ 1990 โดยสถาบันอุดมศึกษากว่า 40 ประเทศได้ร่วมลงนามในสัตยาบันแตลลัวส์ (Talloires Declaration) นำไปสู่การวางแผนการศึกษาเพื่อสร้างพลเมืองที่มีความรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อม ทำงานด้วยความตระหนักถึงความยั่งยืนของธรรมชาติ...