อาหารอิตาเลียนไม่ได้มีดีแค่พิซซ่าหรือสปาเกตตี เมื่อสืบเสาะย้อนเวลากลับไป ยังมีอีกสารพัดเมนูที่ปรากฏอยู่ในหน้าประวัติศาสตร์อันยาวนาน เรื่องราวของอาหารเหล่านี้ถูกบอกเล่าผ่านคอลเลกชันเครื่องครัวและตำราอาหารโบราณ ที่ ‘ห้องสมุดและพิพิธภัณฑ์การุม’ (Garum, Biblioteca e Museo della Cucina) แค่ชื่อก็กระตุ้นให้นึกถึงอาหารยุคเก่าแล้ว เพราะคำว่า ‘การุม’ เป็นชื่อน้ำปลาประเภทหนึ่ง ซึ่งเป็นเครื่องปรุงรสยอดนิยมในยุคโรมัน
สถานที่แห่งนี้ตั้งอยู่บริเวณเนินเขาพาเลติเน ตามตำนานเล่าว่าเป็นจุดที่เทพธิดาหมาป่าได้ให้นมแก่แรมุส และโรมุลุส พี่น้องฝาแฝดผู้ก่อตั้งกรุงโรม ตัวอาคารบูรณะมาจากอารามเก่า ด้านหน้าเป็นผนังปูน รูปทรงคล้ายม่านฉากของโรงละคร
ห้องสมุดและพิพิธภัณฑ์ก่อตั้งโดย โรสซาโน บอสโกโล (Rossano Boscolo) เชฟผู้เชี่ยวชาญด้านการทำขนมเจ้าของโรงเรียนสอนทำอาหาร Campus Etoile Academy เขาเป็นผู้สะสมเครื่องครัวและตำราต่างๆ ผู้เยี่ยมชมจะได้ทำความรู้จักกับอุปกรณ์ทำอาหารสารพัดชนิดที่จัดแสดงอยู่ เช่น แม่พิมพ์เค้กสมัยศตวรรษที่ 17 เครื่องทำพาสตาอายุนับร้อยปี หม้อเหล็กที่ออกแบบมาเฉพาะสำหรับทำเมนูเนื้อลูกวัวทางตอนเหนือของอิตาลี เตาอบแก๊สรุ่นแรกของโลก ไปจนถึง เกมทำอาหาร ที่ประกอบด้วยเครื่องครัวและตำราสำหรับเด็กที่สร้างขึ้นในปี 1898
นอกจากนี้ ยังมีโซนห้องสมุดซึ่งรวบรวมตำราอาหารหายากตั้งแต่ยุคกลางจนถึงปลายศตวรรษที่ 20 กว่า 120 เล่ม ซึ่งเผยให้เห็นถึงเมนูซึ่งมีวัตถุดิบและกลวิธีการปรุงที่ซับซ้อน เช่น พายปลาไหลแช่ซอสองุ่น และตับกบชุบแป้งทอดซอสโบโลเนส เมนูโปรดของสมเด็จพระสันตะปาปาปิอุสที่ 5
หนี่งในไฮไลต์ของคอลเลกชันตำราอาหารคือหนังสือ ‘Science in the Kitchen and the Art of Eating Well’ ของ เปลเลกริโน อาร์ตูซี (Pellegrino Artusi) ฉบับตีพิมพ์เผยแพร่ครั้งแรกเมื่อปี 1891 ซึ่งกลายเป็นที่นิยมไปหลายประเทศ และยังตีพิมพ์ซ้ำอยู่เรื่อยๆ จนถึงทุกวันนี้ เรียกได้ว่าเป็นต้นตำรับตำราอาหารอิตาเลียนยุคบุกเบิก
ในบางวาระ พิพิธภัณฑ์จัดอีเวนต์พิเศษที่สามารถสำรองที่นั่งได้ล่วงหน้า เช่น การเสิร์ฟเมนูอาหารว่างขนาดพอดีคำที่ปรุงตามสูตรที่อยู่ในตำราอาหารโบราณอย่างเคร่งครัด พร้อมรับฟังการบรรยายเรื่องเล่าทางประวัติศาสตร์ และวิเคราะห์ความเหมือนความต่างขององค์ประกอบอาหารในอดีตกับปัจจุบัน บางคนอาจเลือกดินเนอร์หรูส่วนตัว ซึ่งเชฟได้รังสรรค์เมนูที่มีอยู่ในสมัยศตวรรษที่ 15 ท่ามกลางบรรยากาศที่รายล้อมด้วยเครื่องครัวโบราณต่างๆ
นอกจากนี้ยังมีเวิร์กชอป คลิปวิดีโอสอนทำอาหาร และรายการโทรทัศน์ ซึ่งเชฟได้อธิบายกระบวนการเลือกวัตถุดิบ ขั้นตอน และเคล็ดลับการปรุงเมนูต่างๆ ให้ทุกคนสามารถทำตามได้ง่ายๆ ในครัวที่บ้าน
ผู้อำนวยการห้องสมุดและพิพิธภัณฑ์การุมเน้นย้ำถึงเป้าหมายในการดำเนินงานว่า “ที่นี่ไม่ใช่แค่เอาหนังสือเก่าไปใส่ตู้โชว์ แต่เป็นการนำเสนอเรื่องราวพฤติกรรมการกิน ว่ามีการเปลี่ยนแปลงไปอย่างไรในช่วงหลายศตวรรษที่ผ่านมา”
ห้องสมุดและพิพิธภัณฑ์แห่งนี้เป็นอีกหนึ่งจิกซอว์ที่เชื่อมโยงเรื่องราวประวัติศาสตร์ กับวิถีร่วมสมัยของนักท่องเที่ยวที่ชอบเข้าถึงวัฒนธรรมด้วยการกิน
ที่มา
เว็บไซต์ Museo della cucina (Online)
บทความ “Garum Biblioteca e Museo Della Cucina” จาก atlasobscura.com (Online)
บทความ “Garum, a new museum of kitchens in Rome” จาก dolcevia.com (Online)
บทความ “A Museum in Rome Narrates Italian History Through Cookbooks and Kitchenware” จาก smithsonianmag.com (Online)