แม้ว่าภาพรวมของงานส่งเสริมการอ่านของเกาหลีใต้จะมีรัฐเป็นแกนหลักในการขับเคลื่อน แต่ก็มีขบวนการเคลื่อนไหวภาคประชาชนที่พยายามหาทางขยายและพัฒนาสิ่งอำนวยความสะดวก เพื่อให้ประชาชนสามารถเข้าถึงหนังสือและแหล่งการอ่านได้อย่างถ้วนหน้า อันถือเป็นสิทธิของพลเมืองในการเข้าถึงความรู้อย่างเท่าเทียมกันโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย
‘ห้องสมุดปาฏิหาริย์’ (Miracle Library) คือห้องสมุดเด็กแห่งแรกที่เกิดขึ้นโดยภาคประชาชน นำโดยองค์กรปฏิบัติการพลเมืองเพื่อวัฒนธรรมการอ่าน และมูลนิธิวัฒนธรรมหนังสือแห่งเกาหลี ร่วมกับผู้ผลิตรายการโทรทัศน์ท้องถิ่น องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น บริษัทเอกชนต่างๆ เปิดให้บริการเมื่อปี ค.ศ. 2003
การก่อสร้างห้องสมุดปาฏิหาริย์ได้รับเงินสนับสนุนจากเงินบริจาคของประชาชนเป็นหลัก สมทบกับงบประมาณส่วนหนึ่งของหน่วยงานภาครัฐในท้องถิ่น มีการบริหารจัดการแบบเอกชนในลักษณะคณะกรรมการกำกับดูแล ซึ่งประกอบด้วยบุคลากรจากทุกสาขาอาชีพในฐานะที่เป็นตัวแทนชุมชนและตัวแทนหน่วยงานของรัฐในท้องถิ่น
ห้องสมุดปาฏิหาริย์ มีจุดประสงค์เพื่อนำบริการห้องสมุดมาสู่เยาวชนทั้งในเมืองเล็ก เมืองใหญ่ และพื้นที่ห่างไกลในชนบท สร้างสิ่งแวดล้อมให้เด็กได้อ่านหนังสือโดยไม่มีการปิดกั้นจินตนาการ และเป็นศูนย์กลางวัฒนธรรมของชุมชน เป็นสถานดูแลเด็กเล็กสำหรับพ่อแม่ และมุ่งหมายให้เป็นพื้นที่การอ่านที่ถูกใจเด็กๆ
แต่ถ้ากล่าวอย่างถึงที่สุดแล้ว กลุ่มผู้ผลักดันห้องสมุดปาฏิหาริย์ปรารถนาจะผลักดันการสร้างและบริหารจัดการห้องสมุดที่มาจากฐานรากและเป็นของชุมชนท้องถิ่น มิใช่การพึ่งพารัฐและการบริหารแบบบนลงล่างแต่เพียงรูปแบบเดียวดังที่เป็นอยู่
ความสำเร็จของห้องสมุดปาฏิหาริย์แห่งแรกที่กรุงโซล นับเป็นเรื่องเกินความคาดหมาย เพียงไม่กี่ปีจึงมีชุมชนท้องถิ่นในเมืองต่างๆ ลอกเลียนแนวทางและเปิดห้องสมุดปาฏิหาริย์อีกนับสิบแห่ง เช่นที่เมืองซุนชอน เจชอน จินเฮ เจจู ชองจู อุลซาน กึมซาน บูเปียง จังอึบ และกิมเฮ
การออกแบบห้องสมุดปาฏิหาริย์ มีแนวคิดให้เป็นสถานที่แห่งความสนุก เต็มไปด้วยจินตนาการที่สดใสร่าเริง สวยงามและน่ารื่นรมย์ มีการจัดกิจกรรมสร้างสรรค์ที่มุ่งเน้นให้เด็กๆ และผู้คนในท้องถิ่นมีความสุข อาคารมีเอกลักษณ์เฉพาะ แบ่งพื้นที่ตามจุดประสงค์ที่หลากหลาย เช่น ห้องเด็กอ่อน ห้องเล่านิทาน ห้องอเนกประสงค์ โพรงขนาดเล็ก และห้องใต้เพดาน ห้องที่นั่งอ่านบนพื้นได้จะปูด้วยพื้นแบบออนดอล (Ondol floor) ซึ่งเป็นระบบการให้ความอบอุ่นจากพื้นแบบดั้งเดิมของเกาหลี
ที่มา
บทความ “โครงการห้องสมุดเด็กในเกาหลี : ห้องสมุดมหัศจรรย์” จาก tkpark.or.th (Online)
บทความ “TK Conference on Reading 2012 โครงการห้องสมุดเด็กในเกาหลี: ห้องสมุดมหัศจรรย์” จาก tkpark.or.th (Online)
