อาคารรูปทรงแปลกตาเหมือนกลุ่มก้อนหินตั้งขนาดมหึมาที่อยู่กลางทะเลทราย ในเมืองดาห์รัน ประเทศซาอุดิอาระเบีย คือสวรรค์ของผู้แสวงหาความรู้แห่งโลกอาหรับ ‘King Abdulaziz Center for World Culture’ ศูนย์วัฒนธรรมซึ่งโดดเด่น ทันสมัย และได้รับการจัดอันดับให้เป็น 1 ใน 100 สถานที่ที่ควรไปเยี่ยมเยือนโดยนิตยสาร The TIME
อาคารออกแบบโดยบริษัทสโนเฮตตา (Snøhetta) ซึ่งเชี่ยวชาญด้านการออกแบบห้องสมุดและแหล่งเรียนรู้ยุคใหม่ โดยมีแนวคิดที่เน้นเรื่องความเป็นเอกภาพ ภายในศูนย์วัฒนธรรมเป็นที่ตั้งของแหล่งเรียนรู้หลายประเภท ทั้งพิพิธภัณฑ์ ห้องนิทรรศการ โรงภาพยนตร์ โรงละคร พื้นที่ปฏิบัติการและการวิจัย (Idea Lab) และห้องสมุด ซึ่งเพียบพร้อมด้วยเทคโนโลยีทันสมัยที่ตอบโจทย์ผู้ใช้งาน
ห้องสมุดอิทรา (Ithra Library) เป็นอาคารทางปีกซ้ายสูง 4 ชั้น และมีชั้นใต้ดินอีก 2 ชั้น ครอบคลุมพื้นที่ใช้งานกว่า 6,000 ตารางเมตร ห้องสมุดยึดถือในวิสัยทัศน์ในการหลอมรวมวัฒนธรรม ชุมชน ความคิดสร้างสรรค์ ความรู้ และศิลปะให้เป็นหนึ่งเดียว มีทั้งคอลเลกชันสิ่งพิมพ์และสื่อดิจิทัลที่หลากหลายจากทั่วโลก รวมมากกว่า 300,000 รายการ โดยแบ่งเป็นภาษาอาหรับ 60% และภาษาอังกฤษ 40% ซึ่งผู้ใช้บริการสามารถเข้าถึงข้อมูลเหล่านี้ได้ทั้งในห้องสมุดและจากที่บ้าน
ตัวอย่างนวัตกรรมการให้บริการที่โดดเด่น เช่น การใช้เทคโนโลยีระบุตำแหน่งผ่านหน้าจอแบบสัมผัสซึ่งนำทางผู้ใช้บริการไปยังหนังสือที่ต้องการได้อย่างแม่นยำ หน้าจออัจฉริยะที่ชั้นหนังสือซึ่งเพียงแค่นำหนังสือไปวางก็สามารถรับฟังข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับหนังสือเล่มนั้น ราวกับมีบรรณารักษ์ตัวเป็นๆ มาเล่าให้ฟัง
ห้องสมุดอิทราให้ความสำคัญกับการเรียนรู้ของเด็กและเยาวชน โดยอุทิศพื้นที่ชั้นสองทั้งหมดเป็นห้องสมุดสำหรับเด็ก มีการจัดกิจกรรมส่งเสริมการเรียนรู้ เช่น การเล่านิทาน การแข่งขันวรรณกรรม การเป็นเจ้าภาพแข่งขันการอ่านระดับชาติ (iRead) โครงการนี้สนับสนุนให้คนหนุ่มสาวแบ่งปันแรงบันดาลใจซึ่งกันและกันผ่านการนำเสนอหนังสือที่ตนเองอ่าน ตั้งแต่ปี 2014 มีผู้เข้าร่วมกิจกรรมดังกล่าวกว่า 70,000 คน
ในขณะเดียวกัน ห้องสมุดก็มุ่งสร้างพื้นที่เพื่อการพูดคุยและแลกเปลี่ยนทางความคิดของคนรุ่นใหม่ผ่านกิจกรรมต่างๆ อย่างต่อเนื่อง เช่น งานประชุมวิชาการนานาชาติ การบรรยายและงานเสวนาโดยวิทยากรทั้งในและนอกประเทศ งานแลกเปลี่ยนหนังสือ และ Book Club ภายในห้องสมุดมีพื้นที่นั่งทำงานที่เงียบสงบ พร้อมด้วยคอมพิวเตอร์ตั้งโต๊ะ แล็ปท็อป ห้องประชุม ห้องเวิร์กชอป นอกจากนี้ผู้ใช้บริการสามารถเดินเชื่อมจากห้องสมุดไปยังส่วนพื้นที่ปฏิบัติการและการวิจัย (Idea Lab) ของศูนย์วัฒนธรรม เพื่อคิดค้นและทดลองสร้างนวัตกรรม
ห้องสมุดอิทราเป็นหนึ่งในห้องสมุดที่ได้รับการเสนอชื่อเข้าชิงรางวัลห้องสมุดประชาชนแห่งปีของสหพันธ์นานาชาติแห่งสถาบันและสมาคมห้องสมุด (IFLA) ประจำปี 2022 ส่วนห้องสมุดที่ได้รับรางวัลคือห้องสมุดประชาชนมิสซูลา (Missoula Public Library) สหรัฐอเมริกา
ที่มา
บทความ “A Look At The Ithra Library At The King Abdul Aziz Center For World Culture” จาก abouther.com (Online)
บทความ “King Abdulaziz Centre for World Culture” จาก archdaily.com (Online)
บทความ “King Abdulaziz Centre for World Culture (Ithra)” จาก snohetta.com (Online)
วิดีโอ “IFLA/SYSTEMATIC Public Library of the Year Award 2022.” จาก youtube.com (Online)
เว็บไซต์ Ithra (Online)
