เคยสงสัยกันไหมว่า จะเกิดอะไรขึ้นกับอาชีพของคุณในอีก 10 ปีข้างหน้า?
คุณต้องพัฒนาทักษะอะไรใหม่ๆ หรือไม่ มีโอกาสเติบโตแค่ไหน หรือจะเกิดความพลิกผันที่รุนแรงหรือไม่
ไม่ต้องรอให้ถึงวันนั้น รีบมาหาคำตอบตั้งแต่ตอนนี้ดีกว่า
Pearson ซึ่งเป็นบริษัทด้านการศึกษาของอังกฤษ ร่วมกับนักวิจัยจากบริษัทนวัตกรรม Nesta และ Oxford Martin School ทำโครงการวิจัยเพื่อทำนายถึงอนาคตของการทำงานและทักษะที่จะเกิดขึ้นในปี 2030 นำเสนอออกมาเป็นแบบสำรวจ interactive ให้คนทั่วไปได้ทดสอบกัน บนเว็บไซต์ The Future of Skills
เพียงแค่คลิกเข้าไป และกรอกข้อมูลพื้นฐาน คำพยากรณ์เกี่ยวกับอาชีพการงานที่คุณทำอยู่ จะปรากฏขึ้นมาพร้อมข้อมูลแวดล้อมที่ช่วยให้คุณประเมินตัวเองได้ว่า ควรพัฒนาทักษะของตัวเองอย่างไร
การวิจัยได้เจาะลึกภูมิทัศน์การทำงานของสหรัฐอเมริกาและสหราชอาณาจักร โดยคาดการณ์เรื่องอาชีพและทักษะ ประกอบกับการวิเคราะห์โน้มด้านเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี การเปลี่ยนแปลงของประชากร การเมืองที่ไม่แน่นอน การเติบโตของเมือง ความเท่าเทียมทางสังคมที่เพิ่มสูงขึ้น ความยั่งยืนของสิ่งแวดล้อม และโลกาภิวัตน์
ในปี 2030 อาชีพ 71.71% จะเกิดความไม่แน่นอน มีอาชีพเพียง 9.59% ที่ยังมีแนวโน้มเติบโตต่อไปได้ เช่น การศึกษาและสุขภาพ ส่วนอาชีพ 18.7% จะค่อยๆ เสื่อมถอยลง เช่น การเกษตร การค้า การก่อสร้าง ฯลฯ
มีการจัดอันดับ 10 ทักษะที่จำเป็นสำหรับการทำงานในอนาคตของสหรัฐอเมริกา ได้แก่ กลยุทธ์การเรียนรู้ จิตวิทยา การสอน การรับรู้ทางสังคม สังคมวิทยาและมานุษยวิทยา การประสานงาน ความคล่องแคล่วทางความคิด และ การเรียนรู้อย่างมีส่วนร่วม (active learning) ส่วนของสหราชอาณาจักร ได้แก่ การตัดสินใจ ความคล่องแคล่วทางความคิด การเรียนรู้อย่างมีส่วนร่วม กลยุทธ์การเรียนรู้ ความคิดริเริ่ม (originality) การประเมินระบบ การใช้เหตุผลเชิงนิรนัย การแก้ไขปัญหาที่ซับซ้อน การวิเคราะห์ระบบ และการติดตามประเมินผล
ผลการวิเคราะห์แนวโน้มด้านทักษะและอาชีพ นำไปสู่ตัวอย่างโมเดลแรงงานที่มีอาชีพเกิดใหม่ในอนาคต 6 ตัวอย่าง ซึ่งจริงๆ แล้วสภาพการณ์ในปัจจุบันก็เริ่มมีความใกล้เคียงกับการคาดการณ์มากขึ้นไปทุกที อาชีพเหล่านี้ ได้แก่
‘ผู้ดูแล’ (careworker) ไม่ใช่เพียงทำงานด้านดูแลสุขภาพ แต่รวมถึงงานทำความสะอาด ทำอาหาร หรือพาสุนัขไปเดินเล่น อาชีพนี้ต้องการผู้มีทักษะความรู้ด้านการให้บริการลูกค้า ชีววิทยา การรับรู้ปัญหาอย่างฉับไว การรับฟัง การแสดงออกด้วยคำพูด ความแข็งแรงของแขนและมือ ฯลฯ เป็นงานที่มีแนวโน้มเติบโตสูง เพราะการเพิ่มขึ้นของประชากรสูงวัย และหุ่นยนต์ยังขาดความสามารถด้านการดูแลมนุษย์ เช่น ความเห็นใจ อารมณ์ขัน หรือความยืดหยุ่น
‘งานก่อสร้างที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม’ (Green construction) ในอนาคตมีแนวโน้มที่จะเกิดการเปลี่ยนแปลงของภูมิอากาศ และความต้องการอาคารที่ชาญฉลาดและมีอรรถประโยชน์สูงสุด ทักษะความรู้ที่จำเป็นเช่น อาคารและการก่อสร้าง การให้บริการลูกค้า ความแข็งแกร่ง การบริหารจัดการ การประสานงาน ฯลฯ
‘ครูและผู้ให้คำปรึกษาอายุ 100 ปี’ คนในอนาคตมีแนวโน้มอายุยืนขึ้นและอาจไม่สามารถทำงานในอาชีพเดิมไปได้ตลอด แต่สามารถมีบทบาทในการให้คำปรึกษาหรือถ่ายทอดประสบการณ์ให้แก่ผู้อื่น ทักษะความรู้ที่จำเป็น เช่น การศึกษาและการฝึกอบรม การพูด การเขียน การอ่าน การรับรู้ทางสังคม ปรัชญาและเทววิทยา ฯลฯ
‘นักออกแบบประสบการณ์’ (Immersive experience designer) สอดคล้องกับการเติบโตของเศรษฐกิจสร้างสรรค์ ทั้งอุตสาหกรรมเกม การศึกษา การท่องเที่ยว และสุขภาพ จำเป็นต้องมีทักษะความรู้ด้านศิลปกรรมศาสตร์ ความคิดสร้างสรรค์ การออกแบบ ความคล่องแคล่วทางความคิด การแปลงข้อมูลเป็นภาพ (visualization) การขายและการตลาด ฯลฯ
‘เจ้าของร้านอาหาร’ ไม่ใช่เพียงผู้รู้เรื่องการทำอาหารหรือบริหารร้าน แต่จำเป็นต้องมีทักษะความรู้ด้านความคิดสร้างสรรค์ ความคล่องแคล่วทางความคิด การตัดสินใจ การรับฟัง การคิดเชิงวิพากษ์ การให้บริการ ฯลฯ
‘วิศวกรอากาศยาน’ จำเป็นต้องมีทักษะความรู้ด้านเทคโนโลยีและวิศวกรรมศาสตร์ วิทยาศาสตร์ การคิดเชิงวิพากษ์ การออกแบบ การใช้เหตุผลเชิงนิรนัยและอุปนัย
งานวิจัยฉบับนี้ มีข้อเสนอให้บุคคลเร่งพัฒนาทักษะที่ทำให้ตนเองแตกต่างไปจากเครื่องจักรกลอัตโนมัติ รักการเรียนรู้ตลอดชีวิต และ reskill อย่างต่อเนื่อง แรงงานในอนาคตจะต้องไม่หยุดการเรียนรู้ไว้ที่การจบปริญญา ซึ่งเป็นเพียงคุณสมบัติพื้นฐานของการจ้างงานเท่านั้น
นอกจากนี้ ยังมีข้อเสนอต่อระบบการศึกษาด้วยว่า จำเป็นจะต้องไปให้ไกลกว่านิยาม “ทักษะแห่งศตวรรษที่ 21” แต่จะต้องพัฒนาศาสตร์การสอนให้สามารถสนับสนุนความรู้ที่มีพลวัตและการพัฒนาทักษะ รวมทั้งวิ่งตามความต้องการของตลาดแรงงานให้ทัน
ที่มา
เว็บไซต์ The Future of Skills (Online)
