กว่าสิบปีมาแล้วที่รายการทีวีแนวทดลองวิทยาศาสตร์อย่าง ‘Mega Clever ฉลาดสุดๆ’ ได้รับการกล่าวถึงไปทั่วในแง่บวก แม้ว่าจะไม่ใช่รายการที่ผลิตโดยคนไทย แต่ความสนุกสนานของรายการสัญชาติเยอรมันก็เป็นที่ถูกอกถูกใจผู้ชมชาวไทยทุกเพศทุกวัย รวมไปถึงภาพจำความตลกของ ‘คุณโบนิง’ ผู้ดำเนินรายการที่สวมชุดคลุมขาวแบบนักวิจัยในห้องแล็บ
เป็นรายการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ที่มีบรรยากาศแตกต่างอย่างสิ้นเชิงกับการเรียนในห้องเรียน
ปัญหาของการเรียนวิชาวิทยาศาสตร์ในหลายประเทศคือ เด็กนักเรียนส่วนใหญ่มักเบื่อหน่ายและขาดแรงจูงใจในการเรียน สาเหตุมาจากไม่มีเครื่องมือหรืออุปกรณ์ที่ใช้ในการทดลองอย่างเพียงพอทั่วถึง เชื่อมโยงความรู้เข้ากับการใช้ชีวิตไม่ได้ และโรงเรียนไม่มีสื่อการสอนที่ดีมีคุณภาพ
ที่ไต้หวัน เด็กหนุ่มอย่าง เทียน เฮ่า เหยิน (Tien-Hao Yen) ก็มองเห็นถึงปัญหานี้ และเชื่อว่าวิทยาศาสตร์นั้นหากทำให้สนุกและกระตุ้นให้ผู้เรียนนำไปคิดหรือปรับใช้กับชีวิตประจำวันได้ ย่อมเป็นวิชาที่น่าสนใจขึ้นมาได้ไม่ยาก และจะมีประโยชน์กับทั้งตนเองและสังคม ในปี 2015 เขาจึงก่อตั้ง LIS Education ขึ้น เป็นกิจการเพื่อสังคมที่มุ่งเน้นผลิตสื่อการสอนวิชาวิทยาศาสตร์ สร้างคอนเทนต์การเรียนรู้ในหมวดต่างๆ เช่น ฟิสิกส์ เคมี ชีววิทยา และการทดลองวิทยาศาสตร์ รวมถึงตั้งใจจะแบ่งปันสื่อการสอนวิทยาศาสตร์ให้กับโรงเรียนต่างๆ ที่ขาดแคลน โดยไม่คิดค่าใช้จ่าย
เพียงไม่กี่ปี LIS (Learning in Science) ผลิตและส่งมอบสื่อไปยังโรงเรียนมัธยมมากกว่า 70% ในไต้หวัน เข้าถึงเด็กนักเรียนได้กว่า 100,000 คน ทำให้เด็กเกิดความเข้าใจเนื้อหาวิชาที่เรียนได้ลึกซึ้งยิ่งขึ้น อีกทั้งยังกระตุ้นความสนใจการเรียนวิทยาศาสตร์เพิ่มขึ้น ช่วยให้เด็กๆ เกิดแรงบันดาลใจในการเรียนรู้ ได้พัฒนาทักษะการคิดเชิงตรรกะ ทักษะกระบวนการ และทักษะทางสังคมเช่น ความยืดหยุ่น ความคิดสร้างสรรค์ และการแก้ไขปัญหา
ทุกๆ ปี LIS จะผลิตสื่อการสอนวิทยาศาสตร์ชุดใหม่จำนวน 40 ชุด และเดินสายจัดกิจกรรมค่ายฝึกอบรมครูวิทยาศาสตร์ทั่วประเทศ นอกจากนี้ ยังมีการจัดทำออนไลน์คอนเทนต์ ในรูปแบบสื่อวีดิทัศน์บนแพลตฟอร์ม YouTube โดยนำเกร็ดความรู้และการทดลองทางวิทยาศาสตร์ มาถ่ายทอดเป็นละครตลก รายการนี้กลายเป็นขวัญใจของครูและนักเรียนระดับชั้นมัธยมต้นและประถม ความนิยมในรายการยังแผ่ขยายไปถึงเด็กนักเรียนในฮ่องกง มาเก๊า เซี่ยงไฮ้ และมาเลเซีย อีกด้วย
เทียน เฮ่า เหยิน ได้รับการยกย่องจากสมาคมการอ่านเขียนเรียนรู้นานาชาติ (International Literacy Association) ให้เป็น 1 ใน 30 ผู้นำหนุ่มสาวที่มีบทบาทโดดเด่นด้านส่งเสริมการรู้หนังสือ ในปี 2021 ในฐานะนักสื่อสารวิทยาศาสตร์ที่มุ่งมั่นจะสร้างระบบการศึกษาซึ่งตอบสนองความสนใจใคร่รู้และการเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง มากกว่าการเรียนเพื่อสอบ
“ในโลกที่กำลังปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว การศึกษาควรเป็นไปเพื่อทำให้ทุกคนสามารถบรรลุความฝันของตนเอง” เขากล่าว

ที่มา
บทความ “Working Their Magic” จาก taiwan-panorama.com (Online)
บทความ “NEXT GEN LITERACY LEADERS ” จาก literacyworldwide.org (Online)