หากอยากส่งเสริมการเรียนรู้ที่ดี เราสามารถพัฒนาได้จากปัจจัยอะไรบ้าง?
เนื้อหา สื่อการสอน ผู้สอน ผู้เรียน น่าจะเป็นคำตอบแรกๆ ที่ทุกคนนึกถึง แต่ในความเป็นจริงแล้ว ยังมีอีกหนึ่งปัจจัยที่เราใช้ชีวิตสนิทแนบ และมีผลต่อการเรียนรู้ไม่แพ้กันนั่นคือสภาพแวดล้อมและสถาปัตยกรรม
คุณภาพการนั่ง การยืน การเดิน การนอนของเรา ล้วนเป็นผลจากการออกแบบ ทั้งในแง่ความสวยงาม สุนทรียภาพ ระยะใช้งานที่เหมาะสม เพราะสถาปัตยกรรมทำหน้าที่รองรับและสนับสนุนกิจกรรมต่างๆ ของมนุษย์ให้เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ
พื้นที่การเรียนรู้เองก็เป็นพื้นที่อีกแบบหนึ่งที่ต้องได้รับการออกแบบอย่างใส่ใจเช่นกัน คราวนี้เราเลยอยากพาทุกคนเข้าไปสำรวจรายละเอียดทุกกระเบียดนิ้วที่สถาปนิกตั้งใจปรับปรุงพื้นที่ในอาคารโบราณให้กลายเป็น RIBA Clore Learning Centre พื้นที่เรียนรู้สร้างสรรค์ของคนทุกเพศทุกวัยที่มีดีเทลน่าสนใจ
ยิ่งเราเข้าใจรายละเอียดทางสถาปัตยกรรมที่มีผลต่อการเรียนรู้มากขึ้นเท่าไหร่ ก็ยิ่งเปิดโอกาสให้พื้นที่การเรียนรู้มีโอกาสเติบโตได้ในวงกว้างมากขึ้นเท่านั้น เพราะพื้นที่การเรียนรู้ยังเป็นที่ต้องการอีกมาก ผู้สร้างสรรค์พื้นที่จึงไม่ควรมีเพียงสถาปนิก แต่เป็นเราทุกคนที่มีความตั้งใจอยากทำและเข้าใจในรายละเอียดที่สนับสนุนให้พื้นที่แบบนี้เกิดขึ้นอย่างมีประสิทธิภาพ ตั้งแต่การใช้งานส่วนตัวภายในบ้านไปจนถึงพื้นที่สาธารณะที่เป็นของทุกคน
RIBA (Royal Institute of British Architects) เป็นสมาคมวิชาชีพสถาปนิกของประเทศอังกฤษ มีบทบาทหลัก คือ การส่งเสริมการทำงานและความรู้ในการประกอบวิชาชีพสถาปัตยกรรมแก่สมาชิก แต่นอกเหนือจากการทำงานกับผู้คนในแวดวงวิชาชีพแล้ว RIBA ยังมีทีม Learning Programme ที่ตั้งใจขยายความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับสถาปัตยกรรม (Architecture) และสิ่งแวดล้อมสรรค์สร้าง (Built Environment) ไปสู่ผู้คนในสังคมวงกว้างอีกด้วย หลังจากทำหน้าที่มาร่วม 8 ปี
ใน ค.ศ. 2017 ทีม Learning Programme ก็ได้โอกาสอันดีในการปรับปรุงพื้นที่อาคารอายุร่วม 100 ปีที่มีอยู่ให้เกิดสภาพแวดล้อมที่ตอบสนองการใช้งานและเอื้อให้เกิดบรรยากาศการเรียนรู้ของผู้คนมากขึ้น จึงจัดการประกวดแบบปรับปรุงพื้นที่ภายใน ให้สถาปนิกทั่วราชอาณาจักรได้ลับสมองประลองไอเดีย จนได้ทีมของ Hayhurst & Co Architects มาช่วยชุบชีวิตพื้นที่เดิมบนชั้น 4 ภายในอาคารสำนักงานที่ขึ้นทะเบียนเป็นอาคารอนุรักษ์เกรด 2 ของ RIBA ในกรุงลอนดอน ประเทศอังกฤษ โดยได้รับการสนับสนุนงบประมาณจาก The Clore Duffield Foundation
เกรย์ วอร์นัม (Grey Wornum) ผู้ออกแบบอาคาร Royal Institute of British Architects มีวิสัยทัศน์ที่ต้องการสนับสนุนให้เกิดการถกประเด็นเกี่ยวกับสถาปัตยกรรม และอิทธิพลที่สถาปัตยกรรมมีต่อแสง เสียง วัสดุ ความยั่งยืน และความเป็นสาธารณะ (Public Realm) การออกแบบสำหรับพื้นที่ใหม่แห่งนี้ทีมสถาปนิกก็ขอสานต่อสิ่งที่เกรย์ตั้งใจเอาไว้ โดยเน้นให้พื้นที่มีความสนุกสนาน กระตุ้นความคิด และมีเอกลักษณ์
Hayhurst & Co’s จึงออกแบบโดยเชื้อเชิญให้ผู้มาเยือนได้ลองสำรวจ ‘sense of space’ ทำความเข้าใจเกี่ยวกับสถาปัตยกรรมที่แวดล้อมพวกเราอยู่ในทุกๆ วัน ด้วยการเติมองค์ประกอบใหม่อย่างเรียบง่าย รื่นรมย์ และปรับเปลี่ยนได้
ซึ่งผู้มาเยือนจะสัมผัส ‘sense of space’ ได้ในลักษณะประสบการณ์แบบ Interactive Learning ผ่านการสังเกต ทดลองลงมือทำ ไปจนถึงการแบ่งปันประสบการณ์ระหว่างกัน
โดยแนวคิดหลักนี้ถูกสอดแทรกลงไปในส่วนต่างๆ ของ The Clore Learning Centre อย่างใส่ใจ ทั้งสตูดิโอ ห้องเรียน ระเบียงภายนอก และส่วนนิทรรศการแบบ Interactive
ที่มา
บทความ “RIBA Clore Learning Centre / Hayhurst and Co.” จาก archdaily.com (Online)
บทความ “Creating the Clore Learning Centre” จาก architecture.com (Online)
บทความ “RIBA Clore Learning Centre – Hayhurst and Co.” จาก hayhurstand.co.uk (Online)
วิดีโอ “The launch of RIBA’s Clore Learning Centre” จาก (Online)