การเล่าประวัติศาสตร์ให้น่าสนใจไม่ใช่เรื่องง่าย หากต้องจัดคลาสเรียนหรือกิจกรรมเชิงประวัติศาสตร์ให้กลุ่มเป้าหมายหลากหลายกลุ่ม จะทำอย่างไรให้สร้างสรรค์และไม่น่าเบื่อ พิพิธภัณฑ์ประวัติศาสตร์โปแลนด์ (Polish History Museum) มีคำตอบให้
พิพิธภัณฑ์แห่งนี้ตั้งอยู่บริเวณป้อมปราการเมืองวอร์ซอ ห้อมล้อมด้วยสวนสาธารณะติดแม่น้ำใกล้ย่านใจกลางเมือง และอยู่ใกล้กับพิพิธภัณฑ์อื่นๆ ตัวอาคารกรุด้วยหินอ่อนโดดเด่นเป็นสง่า มีโบราณวัตถุในความดูแลมากมายหลายหมื่นชิ้น แม้ว่าปัจจุบันนิทรรศการถาวรจะยังไม่เสร็จเรียบร้อยดีแต่ก็ไม่ใช่ปัญหา เพราะพิพิธภัณฑ์จัดแสดงนิทรรศการหมุนเวียนที่น่าสนใจอยู่เสมอ เช่น นิทรรศการ The Power of Story ที่ไม่ได้เล่าอดีตให้ฟังแบบทื่อๆ แต่กระตุ้นความสงสัยใคร่รู้ด้วยการตั้งคำถามว่า “ประวัติศาสตร์เป็น ศาสตร์ หรือ ศิลป์ กันแน่?” ก่อนที่จะพาผู้ชมไปรู้จักกับวิธีการเล่าประวัติศาสตร์ในรูปแบบต่างๆ
นอกจากส่วนจัดแสดงแล้ว พิพิธภัณฑ์ยังจัดกิจกรรมการเรียนรู้ให้กับหลายกลุ่มเป้าหมาย ให้บริการตั้งแต่เด็กเล็กวัยก่อนอนุบาล เด็กวัยประถมศึกษา ครอบครัว ผู้สูงวัย หรือบุคลากรการศึกษาที่ต้องนำความรู้เรื่องประวัติศาสตร์ไปเผยแพร่ต่อ
กิจกรรมสำหรับเด็กเล็กก่อนเข้าโรงเรียนได้รับการออกแบบพิเศษให้สอดคล้องกับกระบวนการพัฒนาการเรียนรู้ เจ้าหน้าที่ปูพื้นฐานตั้งแต่การอธิบายว่าพิพิธภัณฑ์คืออะไร มีบทบาทหน้าที่อะไร และเราจะเรียนรู้จากอดีตได้อย่างไร ผ่านการหยิบจับสำรวจวัตถุที่เกี่ยวข้องกับประวัติศาสตร์โปแลนด์ เช่น ธงชาติ สีประจำชาติ การใช้ปริศนาและเกม ตามด้วยช่วงเวิร์กชอปงานศิลปะที่เด็กๆ จะมีโอกาสได้แสดงฝีไม้ลายมือ
สำหรับเด็กวัยเรียนที่เดินทางมาทัศนศึกษา พิพิธภัณฑ์มีคลาสต่างๆ ที่แบ่งออกเป็นหลายระดับตามช่วงวัย และสอดคล้องกับหลักสูตรประวัติศาสตร์ที่สอนในโรงเรียน เริ่มตั้งแต่เรื่องง่ายๆ อย่างฮีโร่ของประเทศ กษัตริย์ของโปแลนด์ นักประดิษฐ์ชาวโปแลนด์ ไปจนถึงเรื่องราวที่ซับซ้อนขึ้น อย่างการต่อสู้เพื่ออิสรภาพ พรรคคอมมิวนิสต์ การเปลี่ยนแปลงทางภูมิศาสตร์ การเลือกตั้ง เป็นต้น
สำหรับครอบครัวที่ต้องการกระชับความสัมพันธ์ ทางพิพิธภัณฑ์ก็มีกิจกรรมที่สามารถทำร่วมกันได้ Sunday with History เป็นกิจกรรมที่ใช้เวลาประมาณไม่เกินชั่วโมงครึ่ง เชิญชวนให้ผู้ปกครองและเด็กๆ ร่วมกันลงมือประดิษฐ์สิ่งของที่ได้แรงบันดาลใจจากนิทรรศการต่างๆ ยกตัวอย่างเช่น กิจกรรมทำเครื่องประดับสไตล์บาโรคเพื่อเป็นของขวัญให้คุณแม่ เป็นต้น
สำหรับผู้สูงอายุมีหลายโปรแกรม ทั้งทัวร์ประวัติศาสตร์ งานเสวนา และพิเศษสุดคือคลาสเรียนร้องเพลงประวัติศาสตร์ (Singing History) ที่ไม่ได้มีเป้าหมายเพื่อเล่าประวัติศาสตร์ผ่านเรื่องราวความเป็นมาของเพลงแต่ละเพลงเท่านั้น แต่ยังสอนทักษะการร้องเพลงอย่างจริงจัง ทั้งท่ายืนที่ถูกต้อง การจัดระเบียบร่างกาย การเปล่งเสียง การหายใจ เรียกได้ว่าเป็นกิจกรรมที่ช่วยกระตุ้นการใช้สมอง เสริมทักษะ และเสริมชีวิตชีวาให้กับผู้สูงวัยอีกด้วย
สำหรับบุคลากรด้านการศึกษา ที่ต้องการนำความรู้ทางประวัติศาสตร์ไปสอนต่อ พิพิธภัณฑ์ก็มี ‘ชมรมครูสอนประวัติศาสตร์’ (Teacher’s Club) ที่จัดเวิร์กชอปพิเศษสำหรับคุณครูโดยเฉพาะ มีทั้งการสัมมนาในหัวข้อต่างๆ จากผู้เชี่ยวชาญ การสาธิตวิธีสอน และการแนะนำทรัพยากรการเรียนรู้ของพิพิธภัณฑ์ให้คุณครูได้นำไปลองใช้ ในอนาคตพิพิธภัณฑ์มีแผนการจะจัดเวิร์กชอปในประเด็นเฉพาะอีกหลายหัวข้อ
ใครต้องการพื้นที่ทำงานสงบๆ หรือมีแผนจะค้นคว้าข้อมูลเกี่ยวกับโปแลนด์ ห้องสมุดของพิพิธภัณฑ์แห่งนี้ก็เป็นทางเลือกที่ดี เพราะมีหนังสือและสิ่งพิมพ์ของพิพิธภัณฑ์กว่า 100 รายการ รวมถึงหนังสืออื่นๆ ในความดูแลอีกกว่า 8,000 รายการ ทั้งคอลเลกชันหนังสือด้านประวัติศาสตร์ โบราณคดี มานุษยวิทยา สังคมวิทยา รัฐศาสตร์ ปรัชญา ศาสนวิทยา ประวัติศาสตร์ศิลปะ นอกจากนี้ยังมีหนังสือสำหรับเยาวชนอย่างหนังสือการ์ตูน และบอร์ดเกมอีกด้วย
ที่มา
เว็บไซต์ Polish History Museum (Online)
บทความ “A Tour of the Impressive Polish History Museum in Warsaw” จาก hungarianconservative.com (Online)
