ในบรรดานักเขียนร่วมสมัยชาวญี่ปุ่น ชื่อของ ฮารูกิ มูราคามิ คือนักเขียนอันดับต้นๆ ที่นักอ่านทั่วโลกต่างรู้จักดี จากการนำเสนอเรื่องราวของตัวละครที่แปลกแยก โดดเดี่ยว ภายใต้ฉากและเหตุการณ์ประหลาดๆ ประกอบกับลีลาภาษาที่น่าหลงใหล ผลงานที่ทำให้เขาเป็นที่รู้จักในระดับสากล ได้แก่ Norwegian Wood, 1Q84 และ Kafka on the Shore
วันนี้เป็นวันแรกที่ มหาวิทยาลัยวาเซดะในมหานครโตเกียว เปิดให้บริการ ‘หอสมุดวรรณกรรมนานาชาติวาเซดะ’ (Waseda International House of Literature) หรือที่เรียกขานกันง่ายๆ ในชื่อ ‘ห้องสมุดฮารูกิ มูราคามิ’ (Haruki Murakami Library) เพื่อเป็นเกียรติแก่ ฮารูกิ มูราคามิ ซึ่งเรียนจบวิชาการละคร ภาควิชาวรรณคดีจากสถาบันแห่งนี้ โดยมุ่งเก็บรักษาผลงานและวัตถุจัดแสดงที่ได้รับการบริจาคมาจากมูราคามิ เช่น บันทึกส่วนตัว ต้นฉบับลายมือ บทปริทัศน์หนังสือ และงานแปลที่เกี่ยวข้องกับตัวเขา รวมทั้งแผ่นเสียงนับหมื่นชิ้น
หลายคนอาจไม่เคยรู้มาก่อนว่าเขาสะสมแผ่นเสียงไว้มากมายขนาดนี้ แต่หากใครเป็นแฟนพันธุ์แท้ของมูราคามิ คงพอสังเกตได้ว่าตัวละครที่อยู่ในงานเขียนของเขามักชอบฟังดนตรีแจ๊ส นั่นเป็นเพราะมูราคามิและภรรยาเคยเปิดร้านกาแฟและแจ๊สบาร์ ‘Peter Cat’ ระหว่างปี 1974 จนถึงปี 1981 ก่อนที่จะมีผลงานวรรณกรรมเรื่องแรกคือ ‘สดับลมขับขาน’ (Hear the Wind Sing) ในปี 1979 ช่วงนั้นเองที่เขาได้ดื่มด่ำท่วงทำนองเพลงแจ๊สยุคเก่าอย่างเต็มอิ่ม
เมื่อวันที่ 1 เมษายน 2021 มูราคามิได้เข้าร่วมพิธีต้อนรับนักศึกษาใหม่ของคณะ และได้มอบตัวอักษรที่เขียนขึ้นด้วยลายมือ เพื่อนำไปใช้พิมพ์เสื้อยืดและทำของที่ระลึกต่างๆ ในแคมเปญระดมทุนสนับสนุนนักศึกษา เนื่องด้วยหอสมุดวรรณกรรมนานาชาติวาเซดะ มีแนวทางที่จะทำให้ห้องสมุดกลายเป็นสถานที่บ่มเพาะด้านวัฒนธรรม โดยเปิดโอกาสให้นักศึกษามีบทบาทในการบริหารจัดการคาเฟ่ซึ่งได้รับแรงบันดาลใจจากมูราคามิ รวมทั้งให้นักศึกษาได้ทดลองวางแผนและจัดกิจกรรม นิทรรศการ และงานสัมมนาต่างๆ
Aiji Tanaka อธิการบดีมหาวิทยาลัยวาเซดะ เล่าว่า “เมื่อผมถามมูราคามิว่าอะไรเป็นสิ่งสำคัญที่สุดในนวนิยาย เขาตอบว่า ‘เรื่องราว’ (story) เรื่องราวเป็นสิ่งที่อยู่เหนืออุปสรรคทางภาษา และคุณค่าของมันสามารถเปลี่ยนแปลงได้ ผมหวังว่า หอสมุดวรรณกรรมนานาชาติวาเซดะ จะช่วยเติมเต็มเสน่ห์ให้การเชื่อมโยงเรื่องราวในโลกใบนี้”
อาคารห้องสมุดมีทั้งส่วนอาคารเดิมที่เคยเป็นพิพิธภัณฑ์โรงละคร และส่วนต่อขยายที่สร้างขึ้นใหม่ ออกแบบโดยเคนโกะ คุมะ (Kengo Kuma) ศาสตราจารย์ด้านสถาปัตยกรรมของมหาวิทยาลัยวาเซดะ ผู้อยู่เบื้องหลังการออกแบบอาคารร่วมสมัยที่สำคัญหลายแห่งของญี่ปุ่น เช่น สนามกีฬาแห่งชาติ ซึ่งเป็นสถานที่ที่ใช้จัดแข่งขันกีฬาโอลิมปิก
การตกแต่งภายในเน้นวัสดุจากไม้ซึ่งให้ความรู้สึกอบอุ่น บันไดถูกขนาบด้วยผนังหนังสือขนาดใหญ่ดูคล้ายอุโมงค์ เกิดเป็นบรรยากาศการอ่านหนังสือที่น่ารื่นรมย์ ในห้องสมุดมีมุมสำหรับสืบค้นสารสนเทศ ห้องหนังสืออ้างอิงสำหรับนักวิจัย ห้องสัมมนา พื้นที่จัดนิทรรศการ ร้านกาแฟน่านั่ง และห้องโสตสำหรับฟังเพลงจากแผ่นเสียง
“ในห้องสมุดแห่งนี้ นักศึกษาไม่เพียงแต่จะได้ท่องไปในโลกวรรณกรรมของ ฮารูกิ มูราคามิ แต่ยังเหมาะสำหรับการครุ่นคิดถึงอนาคตของวรรณกรรม รวมถึงอนาคตของโลกด้วย ผมได้ออกแบบสิ่งอำนวยความสะดวกต่างๆ เพื่อให้ที่นี่เป็นศูนย์วัฒนธรรมที่ไม่มีความเป็นทางการ ซึ่งผู้คนสามารถปลดปล่อยความคิดในเรื่องต่างๆ ขณะจิบกาแฟ” เคนโกะ คุมะ กล่าว
ที่มา
เว็บไซต์ Waseda University (Online)
บทความ “A new library built in honor of Haruki Murakami will open in 2021” จาก lithub.com (Online)
บทความ “Showcasing Japan’s Best Creative Writing” จาก redcircleauthors.com (Online)
