‘ห้องสมุดคาล์ค’ โจทย์ของเทคโนโลยีทันสมัย คือไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลัง

30 views

November 29, 2022

ย้อนอดีตกลับไปในปี 1991 เยอรมนีในฐานะประเทศผู้นำด้านเศรษฐกิจเป็นอันดับต้นๆ ของโลก ประสบปัญหาอัตราการเกิดใหม่ของประชากรเพียง 8 – 10 คน ต่อประชากร 1,000 คน เมื่อสังคมมีแนวโน้มเข้าสู่ภาวะขาดกำลังคนขับเคลื่อนเศรษฐกิจ เยอรมนีจึงเปิดรับผู้อพยพจำนวนมากเข้ามาตั้งถิ่นฐานในประเทศ ซึ่งรวมถึงย่านคาล์ค (Kalk) ในเมืองโคโลญ (Cologne)

โดยทั่วไปแล้วกลุ่มผู้อพยพมักได้รับโอกาสทางสังคมไม่เท่าเทียมกับคนกลุ่มอื่นๆ และมักถูกละเลยในการพัฒนา แต่ในกรณีของย่านคาล์ค ผู้คนเหล่านี้ไม่ถูกลืมและได้เข้าไปมีส่วนร่วมในกระบวนการออกแบบเพื่อบูรณะห้องสมุดประจำชุมชน

อาทวอส (Aat Vos) เจ้าของบริษัทสถาปนิกสัญชาติดัตซ์ ได้นำกระบวนการคิดเชิงออกแบบ (Design Thinking) มาใช้เป็นเครื่องมือเพื่อสกัดความต้องการที่แท้จริงของชาวคาล์ค แล้ววางกลยุทธ์พื้นที่ให้สอดรับกับโจทย์เหล่านั้น แม้ที่นี่จะไม่ใช่ห้องสมุดขนาดใหญ่ แต่อัดแน่นไปด้วยสิ่งอำนวยความสะดวกและนำเทคโนโลยีที่ทันสมัยมาใช้เพื่อยกระดับการให้บริการ

ในอาคารมีสิ่งที่เรียกว่า ‘The Wall’ เป็นกำแพงสีขาวทำหน้าที่เป็นจอขนาดใหญ่ ซึ่งเชิญชวนให้เยาวชนมาสร้างสรรค์งานศิลปะร่วมกับศิลปินในท้องถิ่น เช่น กราฟฟิตี หรือแอนิเมชัน โดยใช้อุปกรณ์แท็บเล็ต ทันทีที่จรดปลายนิ้วผลงานจะถูกนำเสนอบนผนังในทันที นวัตกรรมนี้ได้แรงบันดาลใจมาจากศิลปะการฉายแสงสีบนอาคารซิดนีย์โอเปราเฮาส์ของกลุ่มศิลปินชาวเยอรมัน ‘Urbanscreen’

ส่วนช่วงนอกเวลาทำการซึ่งเจ้าหน้าที่ห้องสมุดกลับบ้านไปแล้ว ทุกคนยังสามารถเข้ามาใช้บริการด้วยตนเองได้เพิ่มขึ้นอีก 17 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ และยืมคืนหนังสือพร้อมชำระค่าธรรมเนียมด้วยตัวเองผ่านตู้อัตโนมัติ นอกจากนี้ห้องสมุดยังจัดทำ ‘Makermobile’ เมกเกอร์สเปซบนรถซาเล้งไฟฟ้า สัญจรไปตามพื้นที่ต่างๆ เพื่อให้บริการเครื่องพิมพ์สามมิติแก่ผู้คนนอกพื้นที่ห้องสมุด ซึ่งปกติแล้วอาจมีโอกาสเข้าถึงเทคโนโลยีไม่มากนัก

นวัตกรรมล้ำสมัยของห้องสมุดคาล์คมุ่งให้ผู้คนไม่ว่าชนชาติหรือภาษาใดก็ตามต่างเกิดความรู้สึกเป็นส่วนหนึ่งของสังคมโดยไม่แบ่งแยกกีดกัน และสามารถเข้าถึงเข้าถึงการให้บริการได้ง่ายขึ้น ผลลัพธ์ที่ตามมาคือ มียอดผู้ใช้บริการเพิ่มขึ้นมากกว่าร้อยละ 50