เลือดชั่ว (BAD BLOOD) คำโกหกราคาแพง

571 views
4 mins
December 17, 2021

          ข้อเท็จจริงว่าด้วยการลงทุนและกะเก็งกำไร ไม่ว่าจะเป็นหุ้น ทองคำ สกุลเงินดิจิทัล ดอกทิวลิป อสังหาริมทรัพย์ หรือใดๆ ก็ตาม ถูกตอกย้ำซ้ำแล้วซ้ำเล่าว่า มนุษย์ถูกขับเคลื่อนด้วยความโลภและความกลัว

          เมื่อความโลภทำงาน มูลค่าของสิ่งนั้นๆ จะถูกผลักขึ้นไปอย่างไร้สติ ในทางตรงกันข้าม ความกลัวจะฉุดลากมูลค่าลงมาอย่างไร้เหตุผลโดยไม่สอดคล้องกับคุณค่าที่แท้จริง

          เอลิซาเบธ โฮล์มส์ (Elizabeth Holmes) และบริษัทเทรานอส คือวัตถุของการเก็งกำไรที่ถูกผลักดันอย่างบ้าคลั่ง ทั้งจากตัวเธอเอง นักลงทุน สื่อ และสังคมที่หิวโหยฮีโร่

         หลังจากลาออกจากมหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ดตอนปี 2 เอลิซาเบธก่อตั้งบริษัทเทรานอส บริษัทเทคโนโลยีชีวภาพที่จะเปลี่ยนวงการตรวจเลือดไปตลอดกาล ผู้คนไม่ต้องเดินทางไปโรงพยาบาล ถูกเข็มอันน่าหวาดกลัวทิ่มแทงบนร่างกายเพื่อใช้หยดเลือดเล็กน้อยจากปลายนิ้ว เพียงใส่เครื่องมือขนาดย่อมของเทรานอสที่จะวางอยู่ในบ้านทุกหลัง แล้วเครื่องมือมหัศจรรย์นี้จะทำการตรวจเลือดได้เป็นร้อยรายการ ตั้งแต่ระดับน้ำตาลในเลือดจนถึงมะเร็ง

          วิสัยทัศน์อันยอดเยี่ยมนี้เกิดจากการที่เอลิซาเบธกลัวเข็มฉีดยา และมันน่าจะมีวิธีอื่นที่เจ็บตัวน้อยกว่า

          ผมค้นหาคลิปของเอลิซาเบธในยูทูบ เพราะอยากเห็นหน้าตาและฟังเสียงของเธอ ซึ่งถูกพูดถึงในหนังสือ ‘เลือดชั่ว: เรื่องลับและคำลวงเบื้องหลังบริษัทดาวรุ่งแห่งซิลิคอน แวลลีย์’ (Bad Blood : Secrets and Lies in a Silicon Valley Startup) ว่าเสียงเธอช่างน่าฟัง แล้วก็จริง ไม่รู้ว่าเธอดัดเสียงหรือเป็นเสียงธรรมชาติ แต่มันช่างนุ่มทุ้มอย่างไม่น่าเชื่อ

          ด้วยวิสัยทัศน์ บุคลิก การพูดจา การสร้างเครือข่าย ดวงตาสีฟ้าเป็นประกาย และน้ำเสียง บริษัทเทรานอสของเธอจึงเติบโตรวดเร็ว ระดมทุนจากนักลงทุนและคนมีชื่อเสียงได้หลายร้อยล้านดอลลาร์ ตัวเลขรายได้และผลกำไรที่เอลิซาเบธแสดงช่างเย้ายวน แม้ว่าจะเป็นตัวเลขที่ปั้นแต่งขึ้นโดยไม่มีหลักฐานใดๆ รองรับก็ตาม แต่นักลงทุนตรวจสอบไม่ได้ และความกลัวตกขบวนเทคโนโลยีแห่งอนาคตที่จะทำเงินมหาศาลก็ทำให้ความเคลือบแคลงใดๆ ดูอ่อนเบาลง

          บทสรุปดังที่รู้กัน เอลิซาเบธและเทรานอสแปรสภาพเป็นเรื่องฉ้อฉลครั้งมโหฬารแห่งซิลิคอน แวลลีย์ ปัจจุบันคดีของเธอยังอยู่ในกระบวนการพิจารณาของศาลและคงไม่จบลงง่ายๆ

          ถ้ารู้ตอนจบอยู่แล้ว หนังสือเล่มนี้น่าสนใจอย่างไร

          ข้อมูลระดับลึก การเรียบเรียงเนื้อหาที่ค่อยๆ คลี่ปมความลวงทีละเงื่อน จนถึงจุดที่เทรานอสซึ่งมีคนมีชื่อเสียงหนุนหลังต้องล้มคว่ำลง ทำให้ ‘เลือดชั่ว’ อ่านสนุกเหมือนนิยายสืบสวน ผมทึ่งกับข้อมูลในเล่ม จอห์น แคร์รีย์รู (John Carreyrou) ผู้เขียนต้องทำงานหนักมาก เพื่อแสดงให้เห็นวิธีสร้างความโกหกที่แนบเนียน ซึ่งมันแลกมาด้วยหลายสิ่งอย่าง ทั้งธรรมาภิบาล ความเห็นอกเห็นใจคนอื่น ความจริงใจ หรือกระทั่งชีวิต

          ในฐานะสื่อมวลชนคนหนึ่ง มันเป็นเรื่องน่าอิจฉาทีเดียวถ้าสามารถทุ่มเทให้กับการทำข่าวเรื่องใดเรื่องหนึ่งอย่างเจาะลึก โดยไม่ต้องกังวลกับเวลาหรืองานอื่นๆ ซึ่งยากมากสำหรับสภาพแวดล้อมในวงการสื่อของไทยที่ข่าวสืบสวนสอบสวนค่อนข้างถูกละเลย

          มีอะไรอีก…?

          แม้ท้ายที่สุด สื่อจะเปิดโปงเอลิซาเบธ แต่ในตอนต้นก็เป็นสื่อนั่นเองที่ทำให้เธอกลายเป็นดาวเด่นแห่งวงการในชั่วข้ามคืน หลังจากที่นิตยสาร Fortune สัมภาษณ์เธอขึ้นปก แสงไฟก็สาดส่องเจิดจ้า สื่ออื่นๆ รุมสัมภาษณ์ ปั้นแต่งเธอให้เป็นสตีฟ จ็อบส์ คนต่อไปที่เป็นผู้หญิง ซึ่งในซิลิคอน แวลลีย์เวลานั้นยังไม่มียูนิคอร์นหญิง ขณะเดียวกันเธอเองก็หลงใหลสตีฟ จ็อบส์ ถึงขนาดแต่งตัวเลียนแบบ เธอเดินสายขึ้นพูดในเวทีต่างๆ ครั้งหนึ่งเธออยู่บนเวทีเดียวกันกับบิล คลินตัน อดีตประธานาธิบดีสหรัฐฯ และแจ็ค หม่า ผู้ก่อตั้งอาลีบาบา ได้รับรางวัลจากองค์กรต่างๆ ฯลฯ

          ดูเหมือนที่ไหนๆ ล้วนต้องการวีรสตรีหรือวีรบุรุษให้เชิดชู ยกย่อง เป็นรูปสลักเสลาของแบบอย่างอันดี และให้รางวัลตอบแทน เมื่อใครสักคนที่เข้าเงื่อนไขปรากฏตัว ทุกคนก็เฮละโลเพียงเพราะกลัวตกขบวน โดยไม่ตรวจสอบหรือรั้งรอให้เวลาเป็นเครื่องพิสูจน์สักหน่อย ก่อนจะต้องกระดากอายกับความพลาดพลั้งในภายหลัง

          พวกเขาคงไตร่ตรองแล้วกระมังว่า การควบตะบึงบนหลังยูนิคอร์นหญิงเป็นการลงทุนที่คุ้มค่า โดยไม่พิจารณาความเสี่ยงจากการลงทุน จะตำหนิก็ไม่เต็มปาก ใครจะรู้เล่าว่าเอลิซาเบธและเทรานอสคือคำโกหก ไม่ได้ต้องการให้ความชอบธรรมใดๆ ต่อการกระทำของเอลิซาเบธ แต่พิจารณาดูแล้ว ทั้งเธอและคนอื่นเป็นเหยื่อไม่มากก็น้อยของความฝันแบบอเมริกันชน

         เกียรติยศ ชื่อเสียง เงินทอง อำนาจ หอมหวานเย้ายวนเสมอ เพราะมนุษย์ถูกขับเคลื่อนด้วยความโลภ เมื่อได้มันมาแล้ว ความกลัวสูญเสียผลักดันให้เราทำทุกวิถีทางเพื่อปกป้องมันเอาไว้

         จะมีเอลิซาเบธ โฮล์มส์ คนต่อไปเสมอ

         จะมีเทรานอสแห่งต่อไปเสมอ

         จะมีคำโกหกราคาแพงกว่านี้อีกหลายเท่าในอนาคต

         ตราบใดที่มนุษย์ยังหาวิธีจัดการกับความโลภและความกลัวให้อยู่ในที่ในทางอันพอเหมาะพอดีไม่ได้

RELATED POST

แหล่งชุมนุมความคิดเรื่องพื้นที่สาธารณะเพื่อการเรียนรู้
และห้องสมุดกับการเปลี่ยนแปลงสังคม

                                                                                            

The KOMMON มีการใช้คุกกี้ เพื่อเก็บข้อมูลการใช้งานเว็บไซต์ไปวิเคราะห์และปรับปรุงการให้บริการที่ดียิ่งขึ้น คุณสามารถศึกษารายละเอียดได้ที่ นโยบายความเป็นส่วนตัว และสามารถจัดการความเป็นส่วนตัวเองได้ของคุณได้เองโดยคลิกที่ ตั้งค่า

Privacy Preferences

คุณสามารถเลือกการตั้งค่าคุกกี้โดยเปิด/ปิด คุกกี้ในแต่ละประเภทได้ตามความต้องการ ยกเว้น คุกกี้ที่จำเป็น

อนุญาตทั้งหมด
Manage Consent Preferences
  • คุกกี้ที่จำเป็น
    Always Active

    ประเภทของคุกกี้มีความจำเป็นสำหรับการทำงานของเว็บไซต์ เพื่อให้คุณสามารถใช้ได้อย่างเป็นปกติ และเข้าชมเว็บไซต์ คุณไม่สามารถปิดการทำงานของคุกกี้นี้ในระบบเว็บไซต์ของเราได้

  • คุกกี้สำหรับการวิเคราห์

    คุกกี้นี้เป็นการเก็บข้อมูลสาธารณะ สำหรับการวิเคราะห์ และเก็บสถิติการใช้งานเว็บภายในเว็บไซต์นี้เท่านั้น ไม่ได้เก็บข้อมูลส่วนตัวที่ไม่เป็นสาธารณะใดๆ ของผู้ใช้งาน

บันทึก