เมื่อไม่กี่ปีก่อน ผู้เขียนได้อ่านเรื่องเล่าของอัลเฟรด เออร์วิง ฮัลโลเวลล์ (Alfred Irving Hallowell) นักมานุษยวิทยาชาวอเมริกันที่เขียนเล่าเรื่องราวระหว่างที่เขาลงพื้นที่ศึกษาอินเดียนแดงเผ่าโอจิบเว (Ojibwe) ซึ่งอาศัยอยู่ทางตอนเหนือของประเทศแคนาดา ฮัลโลเวลล์เล่าว่า เขาได้สานสัมพันธ์กับ วิลเลียม เบเรนส์ (William Berens) หัวหน้าของชาวอินเดียนแดงผู้รอบรู้สิ่งต่างๆ โดยเฉพาะเรื่องราวของธรรมชาติอย่างชีวิตของสัตว์ป่า ต้นไม้ใบหญ้า แต่ที่ดูจะแปลกไปกว่าสิ่งอื่นๆ...

          ความกลัวว่า สักวันหนึ่งคนที่เรารักจะตายจากไปน่าจะเป็นหนึ่งในความกลัวสากลที่สุดในสังคมปัจจุบัน ไม่ว่าจะเป็นพ่อ แม่ หรือคนรัก การจินตนาการว่าสักวันบุคคลเหล่านี้จะหายจากชีวิตเราไปดูจะเป็นอะไรที่น่าหวาดหวั่น หรือเผลอๆ อาจถึงขั้นน่าสะพรึงกลัว           ความตายไม่เคยเป็นเรื่องง่ายดาย ซึ่งมิเชลล์ ซอเนอร์ก็ดูจะกระจ่างแจ้งเรื่องนี้เป็นอย่างดี น่าเศร้าตรงที่เธอกลับตระหนักถึงน้ำหนักของมันในวันที่สาย วันที่คำว่าแม่เปลี่ยนสถานะไปสู่ความทรงจำ เสียงแว่ว ความฝัน และรสสัมผัสบนปลายลิ้นที่บางครั้งก็ระลึกนึกขึ้นได้            ระลึกได้...

          อย่างพื้นฐานที่สุด ‘การออกแบบ’ (Design) นั้นหมายถึง ‘การสร้างสรรค์’ แต่หากเราลองถอยออกมามองภาพที่กว้างกว่านั้น การสร้างสรรค์ที่ว่านี้อาจหมายความได้ทั้ง ‘การวางแผน' ‘การต่อยอด’ ‘การพัฒนา’ ไปจนถึงอะไรอีกมากมาย ว่ากันตรงๆ การออกแบบเป็นคำที่ค่อนข้างใหญ่ ซึ่งการจะนิยามคำนี้ให้อยู่ภายใต้คำจัดความที่สั้นกระชับและเข้าใจง่าย อาจไม่ใช่อะไรที่ง่ายอย่างที่มันควรจะเป็น           นั่นเพราะในแง่หนึ่ง การออกแบบเป็นคำที่ ‘ให้ความรู้สึกไม่หยุดนิ่ง’...

          ท่ามกลางบรรยากาศอันร้อนระอุและความอันตรายของถนนในกรุงเทพฯ ‘การเดิน’ น่าจะเป็นกิจกรรมที่ใครหลายคนได้ยินแล้วเป็นต้องส่ายหัว แต่นั่นก็ไม่ใช่เรื่องแปลกอะไร โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเมืองที่โครงสร้างพื้นฐานของมันดูจะไม่เอื้อต่อสองเท้าของเราด้วยแล้ว กล่าวคือ กรุงเทพฯ ทำให้กิจกรรมการเดิน ‘แปลกแยก’ กับชีวิตประจำวัน           ทว่าการเดินกับความเป็นเมืองไม่ควรจะถูกแยกขาดจากกัน ในขณะเดียวกัน คุณค่าที่การเดินมีกับเมืองก็สามารถเป็นได้มากกว่าแค่รูปแบบหนึ่งของการเดินทาง แต่มันคือ ‘แนวทาง’ ในการเรียนรู้ ศึกษา และทำความเข้าใจกับเมืองในมิติต่างๆ...

          หากได้ยินคำว่า ‘ประวัติศาสตร์ยุโรป’ คุณนึกถึงอะไร?           บางคนอาจคิดถึงโสเครตีส โฮเมอร์และตำนานปกรณัมจากอารยธรรมกรีกโบราณ แต่บางคนอาจบอกว่าเป็นจิตรกรรมและประติมากรรมของเหล่าศิลปินยุคเรอเนซองส์อย่างลีโอนาโด ดาวินชี และมีเกลันเจโลต่างหากที่วาบเข้ามาในหัวทันที ขณะที่บางคนก็อาจเห็นภาพของสงคราม ไม่ว่าจะเป็นสงครามครูเสด สงครามร้อยปี หรือสงครามโลกครั้งที่หนึ่งและสอง            ประวัติศาสตร์ยุโรป แน่นอนว่าคำนี้เป็นคำใหญ่ มันจึงไม่ใช่เรื่องแปลกอะไรหากคำนี้จะทำให้เรานึกถึงพื้นที่ ยุคสมัย หรือเหตุการณ์ที่แตกต่างกัน...

          เมื่อได้ยินคำว่า ‘โรงหนัง’ คุณนึกถึงอะไร           บ้างอาจนึกถึงจอภาพยนตร์ขนาดยักษ์คุณภาพสูง บ้างอาจนึงถึงเก้าอี้นวมนุ่มๆ และแอร์ที่หนาวจับใจ และบ้างก็อาจนึงถึงสารพัดหนังฟอร์มยักษ์ที่คงจะฟินไม่น้อยหากได้ดูไปพร้อมๆ กับป๊อปคอร์นถังใหญ่เต็มสองมือ           พูดอีกอย่างว่า โรงหนังคือพื้นที่สำหรับประสบการณ์ความบันเทิง           ไม่ใช่เรื่องผิดอะไรที่ภาพจำของโรงหนังจะเป็นเช่นนั้น แต่คำถามคือ จำเป็นแค่ไหนกันที่โรงหนังจะต้องเป็นพื้นที่ของความบันเทิงเพียงอย่างเดียว           ในยุคสมัยที่โรงภาพยนตร์กับห้างสรรพสินค้ามักจะถูกจับคู่อยู่ด้วยกันอย่างแยกไม่ขาด Doc...

          ผมจำไม่ได้ว่าภาพยนตร์เรื่องแรกที่ได้ดูในชีวิตคือเรื่องอะไร จำไม่ได้ด้วยซ้ำว่าความรู้สึกแรกที่ได้ปฏิสัมพันธ์กับสิ่งที่เรียกว่าภาพยนตร์มอบความรู้สึกแบบใดกับผม เป็นไปได้ว่ามันอาจเกิดขึ้นในขวบวัยที่ผมยังไม่รู้จักความหมายของภาพยนตร์ด้วยซ้ำ แล้วก็เป็นไปได้อีกเช่นกันว่ามันอาจเป็นแค่หนังห่วยๆ สักเรื่องหนึ่ง           แต่จะว่าไป ต่อให้ผมจะรู้คำตอบว่าหนังเรื่องแรกที่ดูในชีวิตคือเรื่องอะไรก็ใช่ว่ามันจะสลักสำคัญอะไรนักหรอก เพราะรู้ตัวอีกทีภาพยนตร์ก็กลายเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตผมไปแล้ว รู้ตัวอีกที - ผมก็ยินดีที่จะโดดเรียนเพียงเพื่อจะได้ไม่พลาดดูหนังในเทศกาลภาพยนตร์ กระตือรือร้นกับการวิเคราะห์ภาพยนตร์มากกว่าตั้งคำถามกับบทเรียน สนุกกับการโหลดหนังมาดูมากกว่าโหลดเปเปอร์มาอ่าน           รู้ตัวอีกที - ภาพยนตร์ก็กลายเป็น ‘การเรียนรู้นอกห้องเรียน’...