วันห้องสมุดเพื่อสันติภาพ (Libraries for Peace Day) เป็นกิจกรรมที่ริเริ่มขึ้นให้สอดคล้องกับมติของที่ประชุมใหญ่องค์การสหประชาชาติ ซึ่งประกาศให้วันที่ 21 กันยายนของทุกปีเป็น ‘วันสันติภาพสากล’ เพื่อกระตุ้นให้ประเทศสมาชิกตระหนักถึงความสำคัญและเสริมสร้างความเข้มแข็งต่ออุดมการณ์สันติภาพแก่ประชาชน และมีกิจกรรมพร้อมกันทั่วโลก
กิจกรรมที่องค์การสหประชาชาติแนะนำเชิญชวนให้เข้าร่วม ได้แก่ การสงบหยุดนิ่งเป็นเวลา 1 นาทีในเวลากลางวัน เที่ยงตรงของวันที่ 21 กันยายนในทุกเขตเวลา (Timezone) และร่วมฟังประชุมอภิปรายทางไกลของนักศึกษาทั่วโลกในวันที่ 15 กันยายน ระหว่างเวลา 9.30-12.30 (เวลาท้องถิ่นฝั่งตะวันออกของสหรัฐ) ที่สำนักงานใหญ่องค์การสหประชาชาติ
วันห้องสมุดเพื่อสันติภาพ ถูกกำหนดให้เป็นวันเดียวกับวันสันติภาพสากล เนื่องจากเห็นว่าบทบาทของห้องสมุดมุ่งหมายให้ผู้คนเข้าถึงความรู้อย่างไม่มีข้อจำกัด และไม่แบ่งแยก เพื่อให้คนเหล่านั้นสามารถใช้ความรู้ยกระดับคุณภาพชีวิตของตนและพัฒนาจิตใจ เป็นไปเพื่อจุดหมายสูงสุดอันเดียวกัน คือสันติภาพของมวลมนุษยชาติ
วงการห้องสมุดมีการจัดกิจกรรมเนื่องในวันห้องสมุดเพื่อสันติภาพ โดยมีเว็บไซต์ librariesforpeace.org เป็นศูนย์รวมข้อมูลข่าวสารกิจกรรมที่เกิดขึ้นทั่วโลก เป็นแหล่งทรัพยากรและพื้นที่แบ่งปันไอเดียให้แก่ห้องสมุดและบรรณารักษ์ได้เข้ามาเรียนรู้ว่าห้องสมุดอื่นทำกิจกรรมอะไรในการส่งเสริมสันติภาพ
กิจกรรมง่ายๆ ที่มักจัดขึ้นทั่วโลก ได้แก่ เวทีสนทนาพูดคุยระหว่างกลุ่มคนที่แตกต่างทางวัฒนธรรมและความเชื่อ การอบรมให้ความรู้ความเข้าใจเรื่องสันติภาพ และการรณรงค์พับนกกระดาษ ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ที่สื่อความหมายถึงสันติภาพ
ในเว็บไซต์ librariesforpeace.org ได้รวบรวมตัวอย่างกิจกรรมเอาไว้มากมายจากทั่วโลก กิจกรรมระดับนานาชาติ เช่น Relindial ย่อมาจาก Religions: Libraries and Dialogue คือการเชิญชวนผู้คนต่างศาสนาต่างความเชื่อจากประเทศต่างๆ มาร่วมแลกเปลี่ยนองค์ความรู้และภูมิปัญญาข้ามวัฒนธรรม เพื่อช่วยกันผลิตหนังสือทำมือจากใช้วัสดุใช้แล้ว เป็นกุศโลบายที่ทำให้เกิดความเข้าใจและยอมรับความแตกต่างหลากหลาย ดำเนินการโดยสหพันธ์สมาคมห้องสมุดนานาชาติ (IFLA)
ส่วนกิจกรรมระดับท้องถิ่นหรือในประเทศ เช่น ห้องสมุดโรงเรียนกิลลี (Gillie) ในรัฐควีนส์แลนด์ ออสเตรเลีย จัดกิจกรรมให้นักเรียนช่วยกันคิดคำขวัญเกี่ยวกับสันติภาพ แล้วออกแบบสร้างสรรค์เป็นป้ายข้อความนำไปติดไว้ในห้องสมุดโรงเรียน ห้องสมุดโรงเรียนที่หมู่เกาะคานารี (อยู่ในมหาสมุทรแอตแลนติก ใกล้ประเทศโมรอคโค แต่เป็นส่วนหนึ่งของประเทศสเปน) จัดกิจกรรมประดิษฐ์งานฝีมือ กิจกรรมการอ่าน การร้องคาราโอเกะ เล่นเกม และผลิตวิดีโอเรื่อง ‘ทุกๆ วันในห้องสมุดคือวันสันติภาพ’ ห้องสมุดเมืองในโรมาเนีย จัดอภิปรายเรื่อง ‘สันติภาพที่ปราศจากอาวุธนิวเคลียร์’ สถาบันวิจัยสันติภาพ มหาวิทยาลัยคาร์ทูม ประเทศซูดาน จัดกิจกรรมรณรงค์ต่อต้านสงคราม และฉลองการเปิดตัวห้องสมุดศูนย์นวัตกรรมสันติภาพ
ห้องสมุดมหาวิทยาลัยรัฐอินดิแอนา เชิญชวนให้นักศึกษาช่วยกันพับนกกระดาษ 1 พันตัวเพื่อขอพรเป็นสันติภาพ เป็นกิจกรรมที่ได้แรงบันดาลใจมาจากความเชื่อของชาวญี่ปุ่นที่ว่าหากใครสามารถพับนกกระดาษได้ครบพันตัว คนนั้นจะอธิษฐานขอพรสิ่งใดก็จะได้รับสมตามความปรารถนา
ในยูเครน ผู้ใช้บริการห้องสมุดร่วมกันพับนกกระดาษจำนวน 1 พันตัว เพื่อเป็นสัญลักษณ์ถึงความหวังที่จะเห็นสันติภาพบนดินแดนบ้านเกิด โดยเริ่มต้นที่รถบัสซึ่งถูกดัดแปลงเป็นห้องสมุดเด็กชื่อ Trolleybook แล้วเคลื่อนที่รณรงค์ไปยังห้องสมุดประชาชน ห้องสมุดโรงเรียน และห้องสมุดมหาวิทยาลัย
เว็บไซต์นี้ยังมีตัวอย่างหัวข้อการบรรยายทางวิชาการที่จัดขึ้นทั่วโลก ไม่ว่าสหรัฐ แคนาดา อาร์เจนตินา กระทั่งรวันดา และบุรุนดี พร้อมทั้งมีลิงก์ไว้ให้คลิกอ่านหรือดู เพื่อเป็นไอเดียนำไปจัดกิจกรรมที่ห้องสมุดของตนเอง librariesforpeace.org/l4pday/2021-2/
ในแต่ละปีจะมีการกำหนดธีมเพื่อเป็นกรอบกว้างๆ สำหรับนำไปจัดกิจกรรม เช่น ปี 2017 หัวข้อ ‘Together for Peace: Respect, Safety and Dignity for All’ ปี 2018 หัวข้อ ‘The Right to Peace’ ปี 2019 หัวข้อ ‘Climate Action for Peace’ ปี 2020 หัวข้อ ‘Shaping Peace Together’ ปี 2021 หัวข้อ ‘Recovering better for an equitable and sustainable world’ ผู้สนใจสามารถคลิกและเลือกดูกิจกรรมของปีต่างๆ ได้ที่ librariesforpeace.org/l4pday/
ที่มา
เว็บไซต์ Libraries For Peace (Online)
